اخبار و مقالات

رئيس مجمع واردات گفت: اين چندمين بار است که اعضاي شوراي همکاري شانگهاي با شروع روند الحاق ايران به اين سازمان به عنوان يک عضو دائم و نه عضو ناظر، مخالفت کردند. البته بايد اذعان کرد که در اين مرحله، عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي «به لحاظ اصول و مباني» مشکلي نداشت و تنها «اختلافات فني و جزئي» احتمالا مربوط به زمانبندي اين عضويت مطرح است.

عليرضا مناقبي، در گفتگو با ايلنا در خصوص مخالفت سازمان همکاري شانگهاي با عضويت ايران در اين سازمان اظهار داشت: درحالي که بسياري از تحليلگران تصور مي کردند با برداشته شدن تحريم هاي غرب، ديگر مانع حقوقي براي تبديل عضويت ايران به سازمان همکاري شانگهاي وجود ندارد، اما در خبري غير متنظره شنيديم که اجماع عمومي اعضاي اين سازمان در شانزدهمين نشست آن در تاشکند، عدم پذيرش عضويت کشورمان را رقم زد.

وي ادامه داد: سازمان همکاري شانگهاي در حقيقت ترکيب جديد سازمان«شانگهاي 5» است که در سال 1996 ميلادي تأسيس شده بود، اما نام آن پس از عضويت ازبکستان به«سازمان همکاري شانگهاي» تغيير يافت .

به گفته مناقبي، ايران از سال 2006 ميلادي و در واقع پنج سال پس از رسميت يافتن اين سازمان درخواست خود را براي عضويت دايم ارايه کرده است و با وجودي که دولت روسيه يکي از طرفداران جدي عضويت ايران در اين سازمان بود اما گويا نتوانست همپيمانان خود را براي پذيرش ايران مجاب کند. « بختيور خاکيموف» فرستاده ويژه اين کشور براين نکته که نتوانسته اعضا را هم راي خود کند اعتراف کرد و گفت : «شکست خورديم، اما کار متوقف نشده است ». اين در حالي است که طرح عضويت دايم ايران به دنبال عضويت هند و پاکستان، به مفهوم گسترش چتر دربرگيري اين سازمان و نقش پذيري بيشتر منطقه اي و بين المللي است.

مناقبي تاکيد کرد: اين چندمين بار است که اعضاي شوراي همکاري شانگهاي با شروع روند الحاق ايران به اين سازمان به عنوان يک عضو دائم و نه عضو ناظر، مخالفت کردند. البته بايد اذعان کرد که در اين مرحله، عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي «به لحاظ اصول و مباني» مشکلي نداشت و تنها «اختلافات فني و جزئي» احتمالا مربوط به زمانبندي اين عضويت مطرح است.

وي ادامه داد: تحولات سال هاي اخير اين سازمان نشان مي دهد که با فاصله گرفتن از اهداف اوليه خود که چيزي جز حل و فصل اختلافات مرزي چين با کشورهاي همسايه نبود به دنبال ايفاي نقش در گستره اي وسيع جغرافيايي است. درحال حاضر روسيه و چين به عنوان دو بازيگر اصلي به ايفاي نقش مي پردازند. چين به دنبال افزايش تعاملات خود با آسياي مرکزي است و احياي جاده ابريشم را در برنامه هاي خود قرار داده است و کشور روسيه نيز در تلاش است تا نفوذ خود را در منطقه به عنوان يک قدرت بلامنازع گسترش دهد.

رئيس مجمع واردات تصريح کرد: مسکو که در گذشته مخالف حضور ايران دراين سازمان بود، حال با تغيير موضع بارها علاقه مندي خود را براي عضويت دايمي ايران اعلام کرده است. در واقع به نظر مي رسد روسيه به دنبال آن است که تهران به عنوان يک موازنه دراين سازمان عمل کند .

وي در تشريح خصوصيات اين سازمان اظهار داشت: يکي از مشخصه هاي اصلي سازمان همکاري شانگهاي گرايش هاي ضد غربي اعضا به ويژه در مقابل آمريکا است که آثار آن را مي توان در برخي بيانيه هاي اجلاس سران يافت. مخالفت با حضور نظامي غرب در منطقه، بيانيه اجلاس 2005 سران و درخواست از ايالات متحده براي تعيين جدول زماني مشخصي براي برچيدن پايگاه هاي نظامي خود در آسياي ميانه از جمله اين موارد است که به نظر مي رسد با حضور ايران مي توانست گرايش هاي ضد غربي شديد تر شود .

مناقبي ادامه داد: تا پيش از اين قطعنامه هاي تحريمي شوراي امنيت سازمان ملل و قرار گرفتن تحت فصل هفتم منشور اين سازمان يکي از بهانه هاي اصلي مخالفت با عضويت ايران در سازمان همکاري شانگهاي بود اما مشخص نيست حال که مشکلات تحريمي ايران حل شده چرا اين درخواست با مخالفت مواجه شد و درحالي که هم ايران و هم اعضاي شوراي همکاري به مناسبات نزديک و تنگاتنگ در حوزه اقتصادي نياز داشتند اينکه چرا اين هدف محقق نشد در پرده اي از ابهام قراردارد .

مناقبي در پاسخ به اين پرسش که آيا روند عضويت ايران به سازمان همکاري شانگهاي زمان بر خواهد شد، تصريح کرد: نپذيرفتن ايران در اين سازمان به معناي پايان کار نيست و کشورمان باز هم مي تواند در روند عضويت قرار گيرد و قطعا با توجه به جايگاه راهبردي ايران در منطقه، عضويت دايم تهران در سازمان همکاري شانگهاي علاوه بر اينکه به ثبات کمک خواهد کرد گسترش همکاري هاي چند جانبه اقتصادي را نيز در پي خواهد داشت.